Dojo Nedir ?

Dojo; Dünya üzerinde, Asya savaş sanatlarını öğreten çok sayıda eğitim merkezi vardır. Fakat, bu merkezlerden pek azı dojo ismini taşır. Stüdyo, jimnastik salonu, spor salonu gibi daha bilindik isimler, bu tür merkezler için daha uygundur. Bu tür kuruluşlar, sanatın yalnızca dış kabuğunu öğretir, onun kalbini ise ne anlar, ne de iletebilirler. Bunu büyük bir zararı yoktur; çünkü bu tür bir okulun sıradan müşterisi yalnızca bedenini değiştirmekle ilgilenir. Kişiliğini değiştirmek için herhangi bir arzu duymaz.

Dojo sözcüğü ”yol mekanı” olarak tercüme edilebilir. Sözcüğün anlamı ise, öğrencinin, seçtiği sanatın nihai gerçeğine ulaşmaya çalıştığı mekandır bir okulda, tıpkı dojoda olduğu gibi teknikler öğretilir. Buna karşın dojoda teknikler yalnızca belli bir sona ulaştıran araçlar olarak görülür. Tekniklerde ustalaşılmalıdır, fakat bu yalnızca çalışmanın başıdır; sonu değil. Bir okulun amacı ise, kişiyi yeni bir şeyler öğretmektir; bir dojo?nun amacı ise kişiyi yeni bir şeye dönüştürmektir. Bir okul, nasıl öldürüleceğini öğretir, bir dojo ise nasıl ölüneceğini öğretir. Dojo?nun üyesi savaşmak üzerine düşünmez. Savaşmamak üzerine de düşünmez. O, bu düzeyin çok daha ötesine ulaşmaya ve savaşın özünü kavramaya çalışır.

Bir dojo ile okuldaki ilk eğitimler aynı olsa da, amaçlar tümüyle farklıdır; yöntemler de öyle. Okulda bir öğretmen ve öğrenciler vardır; dojoda ise bir usta ve izdeşler vardır. Öğrenci, derslere yeni bir şey öğrenmek için devam eder; deshi olarak bilinen, izdeş ise, ruhsal gelişim için devam eder. Deshi olma eylemi, bu sürecin ilk aşamasıdır. Bir deshi adayı, kabul edilmeden önce, uygun bir nyunanshin tavrına sahip olduğunu kanıtlamalıdır. Bu, esnek bir ruha sahip olmak ve dojo tarafından biçimlendirilmeye uygun olmak anlamına gelir. Kişinin bir deshi olmak için egosunu ustasına, senseiye teslim etmesi gerekir. Gerçekten de, tüm içtenliğiyle, ”işte buradayım. Bana istediğini yap”, diyebilmelidir.

Gerçek bir dojonun, fiziksel olarak oldukça sade ve işlevsel bir görünüşü vardır. Belli bir Zen etkisinin hissedildiği dojoda güzellik, nesnelere değil, nesnelerden arındırılmış bir boşluğa saklanır. Dojo bir tapınak değildir, fakat dini bir mekana özgü pek çok özellik taşır. Bir sporun salonu değildir, fakat ilk bakışta, üzerinde yoğunlaşılan temel etkinlik fiziksel çalışmalarmış gibi görülür. Dojo, askeri bir kışla değildir, fakat izdeşler bir askere benzerler.

Modern bir okul ile geleneksel bir dojo arasındaki, beklide en belirgin ayırt edici özellik öğrencilerdir. Modern okullar, müfredat programlarına ve eğitim yöntemlerine, öğrencilerin ihtiyaçlarına uygun pek çok ayrıcalık sokmuşlardır. Diğer yanda, dojo esnek değildir; deshi kendini tümüyle dojoya uydurmalıdır. Katı disiplin, bu süreci hem kaçınılmaz, hemde kişilerden bağımsız duruma getirir.

Dojonun zemininin her santimetrekaresi, diğer santimetrekarelerine göre bir kıdeme sahiptir ve bu duruma gereken saygı gösterilmelidir. Bir deshinin, dojo içinde kendi derecesine uygun olmayan bir bölümü kullanmasına asla izin verilmez. Bu durum, farklı derecelere sahip olan iki deshi arasında da geçerlidir. Bir izdeşin, dojo içinde kendi derecesine uygun olmayan bir yere oturduğu asla görülmez. İzdeş, diğer deshilerle olan ilişkisine göre oturacağı yeri seçerken de aynı özeni gösterir. Otururken, kendinden kıdemli kişilere dikkat eder ve oturacağı yeri, kendinden kıdemli olanların karşısındaki durumunu belirtecek şekilde seçer.Dojonun içinde ve dışında, hem elbiseleri hemde tavırları tertemizdir.Eğitim sırasında kullanılacak olan temiz bir üniforma ve sokakta kullanılacak olan gösterişsiz giysiler, her öğrenci için standarttır. Bundan daha azı, düzensiz ve disiplinsiz bir ruhun göstergesi olarak kabul edilir. İdman üniforması, yalnızca idman üniformasıdır. Kişisel bir üniforma yada gösterişli bir üniforma giymek egonun göstergesidir; ve ego, izdeşin yok etmeye çalıştığı bir şeydir.

Sensei, bir öğretmenden çok bir rehberdir. Sensei sözcüğü, ”önce doğan” şeklinde tercüme edilebilir. Bu sözcükten anlaşılacağı gibi, sensei, öğrencinin ulaşmaya çalıştığı yerde olan kişidir. Kancho, yani dojonun baş ustası olarak görevi, öğrencilerin doğru yönde ilerlemelerini sağlamaktır. O, yalnızca doğru yolu işaret eder; gerçek yolculuk deshi ye kalır. İyi bir sensei, öğrencilerini ne yaptıklarıyla yada ne yapabilecekleriyle etkiler. Ürkütücü bir irade yoğunluğu saçan Senseiye karşı asla dikkatsizce yada rasgele davranılmaz. O asla hiçbir şart altında, kendine saygı gösterilmesini beklemese de, kıdemli öğrenciler bu konu üzerinde titizlikle dururlar. Sensei? lerine karşı saygısız bir davranışı, kişisel bir hakaret olarak değerlendirir ve buna göre tepki verirler. Böyle bir tepkiyi, Senseilerini şereflendirmek için göstermezler; iyi bir sensei, zaman zaman herkesin gevşemesini ve olağan davranmasını tercih eder. Bunun yanı sıra, kıdemli bir deshi, disiplinin değerini anlar.Senseinin karşısında eğilmenin, kişinin kendi yararına yaptığı bir çalışma olduğunu bilirler. Aynı zamanda, gevşemiş bir disiplinin tüm dojoyu da zayıflatacağını bilirler.

Bir dojoda sensei?nin bile, kutsal mekan, yani shinza karşısında ikinci derece rolü vardır. Büyük yada kücük, sade yada süslü olsun, kutsal mekan, dojo?daki en kıdemli noktadır.

İstisnasız olarak her dojonun kutsal bir mekanı vardır ve bu mekana karşı büyük bir saygıyla davranılır. Tıpkı samurayın kılıcı gibi kutsal mekan da,yalnızca bir nesne olmanın çok ötesindedir ve dojonun gerçek ruhunu ifade eder. Kişi ne kadar üstün olursa olsun, shinza ona sürekli olarak, halen gidilecek ne kadar çok yolu olduğunu anımsatır.

Bunların tümünü (deshinin disiplinli tavırları, sensei ve dojo) bir araya getirdiğinizde, karşınıza son derece özel bir mekan çıkar. Henüz acemi olanları ürküten bu durum. Kıdemli öğrenciler için, en güçlü uyuşturucu maddeden daha fazla bağımlılık yaratan bir durumdur. Bu öğrenciler için dojo her şey demektir. Burası büyük bir şiddet ve büyük bir huzur ortamıdır. Burada büyük bir alçakgönüllülük ve büyük bir otorite bir aradadır. Bu nitelikleri başka yerlerde de görebilirsiniz; ancak tümünü bir arada, bir insanda, yalnızca dojo da görebilirsiniz.

Geleneksel bir dojoda öğrenci, her hafta saatler boyunca, kendini sakat bırakabilecek bir yaralanmadan yada ölümden kıl payı uzakta yaşar. Sıradan bir idmanda, psikolojik gerilim, dışarıdan hissedilebilecek kadar yoğundur. Havada sanki bir elektrik akımı varmış gibidir; kişisel egoyu yakan deshi yi başka bir şeye, hem güze hem de ürkütücü bir şeye dönüştüren bir elektrik akımı.

Bu öğrenciler ne tür insanlardır, Sert insanlardır. Geleneksel bir dojo da çocuk bulunmaz; ölümü öğrenmek olgun olmayanların işi değildir. Aynı zamanda, burada ne sanat aşıkları, neden hayalciler görürsünüz. Burada göreceğiniz insanlar, yaşamın her alanından gele yetişkinler ve bir sürü profesyoneldir. Ordu mensupları ve mühendisler, işçiler, işadamları ve polisler; dojoda eğitilen bu insanların tümü de güç ile yaşayan onun değerini anlayan insanlardır.

Dojodaki izdeşi, öğrenciden ayıran şey, izdeşin farklı şeyler yapması değil, aynı şeyleri farklı bir biçimde yapmasıdır. İnsanlara korunmayı öğreten bir okulun öğrencisi, savaşmak için gerekli olan teknikleri öğrenir. Dojodaki izdeş ise bunun ötesine geçer. Kendini egosu boğuluncaya dek sanatın derinlerine batırır. Öğrenci, bir şeyler toplamakla meşgulken ,deşhi vermekle meşguldür. Verir, verir ve verir, ta ki boş bir kabuktan başka bir şey kalmayıncaya dek. Bu noktada, savaşmak ya da savaşmamak aynı şey olur. Ardından, dönüşümün farkına bile varmadan o da bir sensei, kendi dojosunun ustası olur. O zaman oturabilir; bir şey yapmaz, yalnızca oturur. Fakat garip ve ürkütücü bir güzellikle oturur.

Joe HYAMS’ın ZEN ve SAVAŞ SANATLARI’ndan.

Öğrenciler için Dojo Kuralları

1. Sensei`nin dersi yönlendirişine saygı duymak zorunluluktur. Eğitim üzerine talimatlarını alınız, onları samimiyetle ve yapabileceğiniz en iyi şekilde yapınız.
2. Aikido tekniğini başkasına zarar vermek ya da egonuzu açığa çıkarmak amacıyla kullanmamak her öğrencinin ahlaki sorumluluğudur. O, bireyin kişilik gelişimi ile daha iyi bir toplum oluşturmak için birer araçtır.
3. Minderde hiçbir ego çatışması olmayacaktır. Aikido sokak kavgası değildir. Saldırgan tepkilerinizi eğitmek ve temizlemek, toplumsal sorumluluğunuzu keşfederek samurai ruhunu içermek için minderdesiniz.
4. Minderde hiçbir yarışma olmayacaktır. Aikido`nun amacı bir düşmanla savaşmanız ve onu yenmeniz değil, kendi içinizdeki saldırgan içgüdülerinizle savaşmanız ve onları yenmenizdir.
5. Aikido`nun gücü kas gücünde değil, esneklikte, zamanlamada, kontrolde ve ağırbaşlılıktadır. Bedeni sınırlarınızın farkında olunuz.
6. Herkes farklı bedeni kabiliyetlere ve farklı eğitim sebeplerine sahiptir. Bunlara saygı duyulmalıdır. Gerçek Aiki, değişen duruma uygun olan tekniğin yerinde ve esnek uygulanmasıdır.
7. Dojo içinde hiçbir güç çatışması olmayacaktır. Dojo mensupluğu bir ailedir ve Aikido`nun sırrı uyumdur.
8. Dojonun eğitim bölgesine girerken ve çıkarken selam veriniz.
9. Dogi temiz ve katlanmış olmalıdır. Silahlar iyi durumda ve kullanılmadıkları zaman olmaları gereken yerde olmalıdırlar.
10. Başkasının kıyafetini yada silahlarını kullanmayınız.
11. Dersten birkaç dakika önce, ısınmış ve resmi oturuş halinde derse hazırlık olarak meditasyon ile günün sorunlarını aklınızdan temizliyor olmalısınız.
12. Derse zamanında gelmek ve açılış töreninde bulunmak önemlidir. Eğer engel olamayacağınız şekilde geç kalmışsanız, Sensei size izin işareti verene kadar minderin yanında resmi oturunuz. Mindere çıkarken sessizce oturarak selam veriniz.
13. Minderde oturmanın tek doğru yolu seiza`dır(Resmi oturuş). Eğer bir diz yaranız ya da sakatlanmanız varsa bağdaş kurarak oturabilirsiniz, ancak asla bacaklarınızı uzatarak, uzanarak ya da sırtınızı herhangi bir yere dayayarak oturmayınız.
14. Minderi yaralanma ya da rahatsızlanma halleri dışında terk etmeyiniz.
15. Sensei ders içinde bir tekniği gösterirken sessizce ve dikkatle resmi oturunuz. Gösterimden sonra, Sensei’ye ve bir eşe selam vererek derhal çalışmaya başlayınız.
16. Bir tekniğin sonu işareti verildiği zaman derhal durunuz, eşinize selam veriniz ve diğer öğrencilerle sıraya geçiniz.
17. Asla minderde boş durmayınız. Eğitim yapıyor ya da resmi oturuşta sıranın size gelmesini bekliyor olmalısınız.
18. Sensei` ye birşey sormanız gerekiyorsa ona gidiniz ve ayakta selam veriniz. Asla ,Sensei’yi yanınıza çağırmayınız.
19. Kişisel talimat alırken resmi oturunuz ve dikkatle izleyiniz. Sensei bitirince resmi selam veriniz. Yakınınızda birisi talimat alıyorsa çalışmanızı durdurup izleyebilirsiniz. İzlerken resmi oturunuz ve bitirince resmi selam veriniz.
20. Sizden daha tecrübelilere saygı gösteriniz. Asla teknik üzerine münakaşa etmeyiniz.
21. Sizden daha az tecrübelilere saygı gösteriniz. Fikirlerinizi onlara zorla kabul ettirmeye çalışmayınız.
22. Eğer hareketi anlıyorsanız ve beraber çalıştığınız kişi anlamıyorsa, ona teknikte yardımcı olabilirsiniz. Ancak,bunu yapmak için izin almadıkça , asla hatalarını düzeltmeyiniz ve ona talimat vermeyiniz.
23. Minderde konuşmaları en aza indiriniz. Aikido fiziksel tecrübedir.
24. El ve ayak tırnakları kısa olmalıdır. Ayaklar temiz olmalıdır. Ayakkabılar ve terlikler minderde asla giyilmez.
25. Ders sırasında minderde ve dışında yemek yemek , içmek,tütün ürünleri kullanmak vb. faaliyetler yasaktır.
26. Yüzük ve küpeler dahil her türlü takı ders süresince yasaktır.
27. Dogi (antrenman kıyafeti) üzerinizde iken asla alkollü içecek tüketmeyiniz.
28. Dojo’nun temizlenmesine katılmak, kendi aklını ve kalbini temizlemek her öğrencinin sorumluluğudur.
29. Teknik satın alınamaz. Aikido kayıt ödemeleriniz, size sağlanılan mekan ve eğitim için bir teşekkür imkanı sağlar.
30. Lütfen uygun davranış kuralları hakkında uyarıldığınızda kötü hissetmeyiniz, çünkü bu uyarılar sizin güvenliğiniz ve öğrenim tecrübeniz için önemlidirler.

Veliler için Kurallar

1. Çocuğunuzun derse zamanında gelmesi ve açılış töreninde bulunması önemlidir. Derslere başlama zamanından 5-10 dakika önce gelmenizi rica ediyoruz. Eğer engel olamayacağınız şekilde geç kalmışsanız sessizce antrenman alanına çocuğunuzu yönlendiriniz.
2. Tüm çocukların kendisine ait terliği olması gerekmektedir. Dojo dışında çıplak ayak dolaşılmamalıdır.
3. Dojo içirisinde eğitim çıplak ayak devam etmektedir. Hassas olan çocuklarımız için sadece beyaz çorap kullanılabilir.
4. Annelerin 3-7 yaş arası erkek çocukları ve babaların 3-7 yaş arası kız çocukları için karma soyunma odasını kullanmaları gerekmektedir. (Anne erkek çocuğunu – Baba kız çocuğunu) İzleme alanlarında üst değişiminin yapılmaması önemle hatırlatılır.
5. Veliler dojoda yüksek sesle (telefon, sohbet vb.) konuşmamalı ve hiçbir gerekçe ile tartışmamalıdır.
6. Dojo içerisinde kırıntı oluşturabilecek yiyecekler tüketilmemeli, tütün ve tütün mamülleri kullanılmamalıdır.
7. Veliler antrenmana ve dersi yöneten eğitmene hiçbir şekilde müdahale etmemeli ve eğitim alanının içerisine izin almadan girmemelidir. Danışmak istediğiniz bir konu veya sormak istediğiniz sorular için danışmadan yardım alabilirsiniz.
8. Antrenman alanı dışında tüm veliler kendi çocuklarının sorumluluklarını almalıdır.
9. Derslerdeki kontenjanlar belirli olmasına rağmen bazen 1 çocuk için 3,4 veya daha fazla misafir izleyicinin (akraba, arkadaş, komşu vb.) gelmesinden dolayı izleme alanlarımızda yoğunluk oluşabilmektedir. Bu nedenle 2 kişiden fazla gelme durumuna karşı Aikimode Aiki Akademi’de kayıtlı olduğunuz şubeyi en az 3 saat öncesinden telefon ile arayarak bilgi vermeniz ve onay almanız gerekmektedir.
10. Çevrenizde aikidoya başlamak isteyen kişilerin öncelikle bizimle iletişime geçmesini isteyiniz. Yoğun olmamız dolayısı ile randevu almayan misafirlerinizi değerlendirme dersine veya izlemeye kabul edememekteyiz. Anlayışınız için teşekkür ederiz.
11. Tüm öğrenci ve velilerimizin galoş giymesi, izleme ve soyunma odası alanlarını temiz kullanmaları gerekmektedir. 3-7 yaş grubu öğrencilerimizin molalarında bir velinin yanında kendisine refakat etmesi ve sonrasında ortam temizliğini kontrol etmesi istenmektedir.
12. Bazı velilerimiz çocuklarının antrenman içerisinde fotoğraflarının çekilmesini ve sosyal medyada paylaşılmasını istememektedir. Bu nedenle fotoğraf ve video çekmek isteyen velilerimizin danışmadan izin almaları gerekmektedir.
13. Dojo’dan ayrılırken sizin ve çocuklarınızın hiçbir eşyasını unutmadığından emin olunuz. Son bir kontrol yapmanızı öneriyoruz.
14. Dojo için yararlı olacağına inandığınız istek ve arzularınızı danışmaya bildirmenizi rica ediyoruz.
15. Bulaşıcı hastalık geçiren çocuklar hem çocuğun kendi sağlığı hem de diğer çocukların sağlığı için derslere getirilmemelidir. Sonrasında velilerimizin kayıtlı olduğu şubeyi arayarak telafi derslerine rezervasyon yaptırması gerekmektedir.

O-Sensei ‘nin Dojo Kuralları

Aikido, bir vuruşta ölümü ve kalımı belirler. Bu yüzden, öğrenciler eğitmenin öğrettiklerini dikkatlice izlemeli, kimin en güçlü olduğunu görmek için yarışmamalıdırlar. Aikido, insanın çok sayıda düşman ile nasıl baş edebileceğini öğreten bir sanattır. Öğrenciler, kendilerini yalnızca önden değil, tüm taraflardan ve arkadan gelecek saldırılara karşı da uyanık olmaya eğitmelidirler.

Çalışmalar, her zaman hoş ve neşeli bir havada sürdürülmelidir.

Eğitmen, sanatın yalnızca küçük bir yönünü öğretir. Onun türlü uygulamaları, herbir öğrenci tarafından, kesintisiz çalışma ve alıştırma yoluyla keşfedilmelidir.
Günlük çalışmalara önce bedeninizi hareket ettirerek başlayın ve sonra daha yoğun çalışmalara geçin. Bedeninizi doğal olmayan bir biçimde ya da akıldışı bir biçimde zorlamayın.

Aikido’nun amacı, zihni ve bedeni eğitip, samimi, dürüst insanlar yaratmaktır. Teknikler kişiden kişiye aktarılırken, onları rastgele herkese göstermeyin, çünkü bu, tekniklerin serseriler tarafından kullanımına yol açabilir.

Aikido Dojo Planı

Derste sağ tarafa kıdemli öğrenci oturacak (Seiza) , sol tarafa doğruda kıdemliden kıdemsize doğru derece sahipleri sıralanacaktır.

Ders başlangıçlarında, bitişlerinde yüzler Kamizaya ve Sensei’ ye Çevrilecek ve selamlar o yöne verilecektir.

Sensei ise Kamiza’ nın önünde durarak selam verir ve alır. Mokkuso “Nefes kontrolü ve Meditasyon” dendiğinde bedeni “Kamiza’ ya” doğrudur..

Sensei – rei (Hocayı selamlama) yüzünü öğrencilerine dönerek selam verir.

Uygun Dojo Davranışları

1. Dojonun eğitim bölgesine girerken ve çıkarken ayakta selam veriniz.
2. Mindere çıkarken ve minderden inerken shomen`in yönüne selam veriniz,
3. Eğitim araçlarınıza saygı duyunuz. Gi (dojo kıyafeti) temiz ve katlanmış olmalıdır. Silahlar iyi durumda ve kullanılmadıkları zaman olmaları gereken yerde olmalıdırlar.
4. Asla başkasının Gi?sini ya da silahlarını kullanmayınız.
5. Dersten birkaç dakika önce,ısınmış ve resmi oturuş halinde derse hazırlık olarak meditasyon ile günün sorunlarını aklınızdan temizliyor olmalısınız.
6. Derse zamanında gelmek ve açılış töreninde bulunmak önemlidir. Eğer engel olamayacağınız şekilde geç kalmışsanız, Sensei size izin işareti verene kadar minderin yanında resmi oturunuz. Mindere çıkarken sessizce oturarak selam veriniz.
7. Minderde oturmanın tek doğru yolu seiza`dır(Resmi oturuş). Eğer bir diz yaranız ya da sakatlanmanız varsa bağdaş kurarak oturabilirsiniz, ancak asla bacaklarınızı uzatarak, uzanarak ya da sırtınızı herhangi bir yere dayayarak oturmayınız.
8. Minderi yaralanma ya da rahatsızlanma halleri dışında terk etmeyiniz.
9. Sensei ders içinde bir tekniği gösterirken sessizce ve dikkatle resmi oturunuz. Gösterimden sonra, Sensei’ye ve bir eşe selam vererek derhal çalışmaya başlayınız.
10. Bir tekniğin sonu işareti verildiği zaman derhal durunuz, eşinize selam veriniz ve diğer öğrencilerle sıraya geçiniz.
11. Asla minderde boş durmayınız. Eğitim yapıyor ya da resmi oturuşta sıranın size gelmesini bekliyor olmalısınız.
12. Sensei` ye birşey sormanız gerekiyorsa ona gidiniz ve ayakta selam veriniz. Asla ,Senesi?yi yanınıza çağırmayınız.
13. Kişisel talimat alırken resmi oturunuz ve dikkatle izleyiniz.Sensei bitirince resmi selam veriniz. Yakınınızda birisi talimat alıyorsa çalışmanızı durdurup izleyebilirsiniz.İzlerken resmi oturunuz ve bitirince resmi selam veriniz.
14. Sizden daha tecrübelilere saygı gösteriniz. Asla teknik üzerine münakaşa etmeyiniz.
15. Sizden daha az tecrübelilere saygı gösteriniz. Fikirlerinizi onlara zorla kabul ettirmeye çalışmayınız.
16. Eğer hareketi anlıyorsanız ve beraber çalıştığınız kişi anlamıyorsa, ona teknikte yardımcı olabilirsiniz. Ancak,bunu yapmak için izin almadıkça , asla hatalarını düzeltmeyiniz ve ona talimat vermeyiniz.
17. Minderde konuşmaları en aza indiriniz. Aikido tecrübedir.
18. El ve ayak tırnakları kısa olmalıdır.Ayaklar temiz olmalıdır.Ayakkabılar ve terlikler minderde asla giyilmez.
19. Ders sırasında minderde ve dışında yemek yemek , içmek,tütün ürünleri kullanmak vb. faaliyetler yasaktır.
20. Yüzük ve küpeler dahil her türlü takı ders süresince yasaktır.
21. Gi üzerinizde iken asla alkollü içecek tüketmeyiniz.
22. Lütfen uygun davranış kuralları hakkında uyarıldığınızda kötü hissetmeyiniz, çünkü onlar sizin güvenliğiniz ve öğrenim tecrübeniz için önemlidirler.